Thứ Bảy, 11 tháng 7, 2015
Hệ thống phanh ABS ở ô tô hoạt động như thế nào
Trái với nhiều người lầm tưởng ABS chỉ có công dụng giúp tài xế vẫn điều khiển được hướng lái khi phanh, "chống trượt" là mục đích chính của ABS nhưng ABS còn có tác dụng là giảm quãng đường phanh khi lái xe trên nhiều loại đường, đặc biệt là trên đường ướt và trơn.
Video mô tả công dụng của hệ thống ABS trên xe ô tô
ABS chỉ làm tăng khoảng cách dừng xe khi phanh trên đường sỏi, tuyết, hay đường phủ cát nhưng vẫn giúp lái xe điều khiển được xe an toàn.
ABS thường đi kèm với phanh đĩa nhưng không nhất thiết. Những xe phanh tang trống nhưng có ECU và hệ thống điều khiển bằng dòng điện (drive by wire) thay cho cơ khí đều có thể trang bị ABS. Một hệ thống chống bó cứng phanh tiêu chuẩn trên ô tô hiện nay bao gồm 4 cảm biến tốc độ ở 4 bánh nhằm phát hiện bánh xe nào sắp bị bó cứng, 4 van thủy lực để điều chỉnh áp lực phanh cho từng bánh xe. Bộ điều khiển trung tâm (ECU) phân tích dữ liệu do các sensor ở 4 bánh gởi về sẽ đối chiếu với tốc độ chung của xe, nếu phát hiện 1 bánh xe nào đó có tốc độ quay chậm hơn bình thường ECU nhận biết phanh ở bánh xe đó sắp bị bó cứng, lập tức điều khiển van thủy lực của phanh bánh xe ấy đóng lại, giảm bớt áp lực phanh. Nếu phân tích dữ liệu sensor gởi về và ECU nhận biết lực phanh ở bánh xe nào đó thấp hơn ngưỡng một giới hạn cho phép, ECU lại ra lệnh cho van phanh thủy lực bánh xe đó mở để tăng thêm áp lực phanh.
Mô hình hệ thống phanh ABS trên ô tô
Nhờ tốc độ làm việc rất nhanh nhạy của các sensor, chu kỳ đóng mở của các van có thể lên đến khoảng 20 lần trong một giây nhằm duy trì áp lực phanh ở mức cao nhất (ngưỡng phanh) nhưng không làm bó phanh. Khi xe giảm tốc độ xuống còn khoảng từ 16 đến 20 km/h, động năng quán tính nhỏ hơn ma sát tĩnh, phanh có thể khóa cứng bánh mà không tạo ra ma sát trượt, và xe ngừng lại. Do ABS ngày nay có thể điều khiển phanh ở ngưỡng phanh là điểm lực ma sát tối đa nên ABS vừa an toàn lại vừa hiệu quả, rút ngắn được quãng đường phanh.
Ứng dụng của ABS giúp phanh an toàn
Năm 2004, sau khi Đại học Monash, Úc công bố kết quả nghiên cứu ABS giảm được 18% tai nạn ô tô nói chung nhưng lại làm gia tăng 35% tai nạn khi chạy off-road, các nhà sản xuất ô tô đã vội vã cải tiến ABS. Trên những xe SUV sau năm 2004 có bổ sung nút tắt ABS. Xe SUV ngày nay không cần tắt ABS, chỉ cần nhấn nút Off-Road, ABS sẽ được chuyển sang chế độ thích hợp, thời gian đóng mở van bơm thủy lực kéo dài hơn, giúp hạn chế mặt tác hại của ABS trên đường sỏi, cát, tuyết, bùn đồng thời lái xe vẫn có thể điều khiển được tay lái.
Từ năm 2012, NHTSA đã ban hành quy định ô tô bán ở thị trường Mỹ phải trang bị ABS.
Theo otosaigon
